11 augustus 2020, 14:34
Het fotograferen van een nachtelijke sterrenhemel is voor veel fotografen een grote wens. Wat voor apparatuur heb je daar voor nodig?
Camera
In principe kun je met heel veel camera’s op pad als je een astrofoto wilt gaan maken. Hoe beter (groter) en moderner deze is, hoe beter de foto wordt. Gelukkig zijn camera’s al een aantal jaren erg goed en kun je zonder problemen met elke moderne dslr of systeemcamera aan de slag gaan.
Als je camera goed overweg kan met hoge iso-waardes is dat wel een pluspunt, want bij astrofotografie heb je erg veel licht nodig. Astrofotografen werken dan ook met hoge iso-waardes om dat licht allemaal te ‘vangen’ op de sensor. Je kunt dus het beste een camera meenemen die daar goed tegen kan. Lees: eentje die relatief weinig ruis veroorzaakt als je fotografeert bij – laten we zeggen – iso 6400 of hoger. Camera’s worden ieder jaar weer beter op dit gebied, dus met een recente body zit je al snel goed.
Objectief
Het objectief waarmee je aan het werk gaat is een belangrijk onderdeel van je uitrusting. Net zoals bij de camera kun je in principe met elk objectief een astrofoto maken, maar natuurlijk zijn er zaken waar je op kunt letten. Afhankelijk van je smaak kun je een brandpuntsafstand kiezen. Vaak wordt gekozen voor een groothoek die ergens in de range van 12mm tot 24mm valt. Een zoom-objectief kan handig zijn voor het bepalen van de juiste compositie. Toch zijn er ook fotografen die werken met een 50mm prime of met een 70-200mm voor hun astrowerk. Kortom: het komt vooral neer op smaak. Bepaal vooraf hoe jouw foto’s eruit moeten komen te zien en kies dan de juiste brandpuntsafstand. Meer groothoek is een weidser beeld met wellicht een stukje voorgrond of context. Een langere brandpuntsafstand zorgt voor een sterkere focus, je fotografeert een kleiner gedeelte van de lucht. Op die manier heb je meestal geen andere elementen – de horizon, bomen of stenen – in de voor- of achtergrond.
De lichtsterkte van je objectief is belangrijk. Er is veel licht nodig als je ’s nachts een zwarte sterrenhemel wilt ophelderen, dus een groot diafragma is prettig. Over een groot diafragma spreken we doorgaans als we het hebben over objectieven met een diafragma van f/1.2 tot f/2.8.
Verder is het belangrijk om een objectief mee te nemen waarmee je ook handmatig scherp kunt stellen. Autofocus ga je niet gebruiken. Het is prettig als je daarnaast ook prima weet hoe daarmee om te gaan. Weet dus als je op pad gaat hoe je de manuele scherpstelling inschakelt en gebruikt.
Statief
Een statief is ontzettend belangrijk bij astrofotografie. Zonder statief kun je een goede foto op je buik schrijven, want de lange sluitertijden vereisen stabiliteit. Een statief geeft je dat en zorgt ervoor dat je foto’s dus prachtig scherp worden. Er zijn talloze statieven te koop, dus kijk goed naar welke je nodig hebt. Ga allereerst na of dat het statief echt stabiel staat en goed te plaatsen is op ongelijke ondergronden. Sommige statieven hebben poten die je extra vlak kunt leggen, wat handig is bij grote verschillen in ondergrond.
Besteed ook extra aandacht aan de statiefkop. De kop is het element waarop je camera vastzit en waarmee je verschillende kanten op kunt draaien en kantelen. Sommige statieven hebben een ‘vaste’ kop en andere komen met een basis waarop je van kop kunt wisselen. Er zijn verschillende statiefkoppen te koop, van eenvoudige tot enorm ingewikkelde. Een balhoofd – waarmee je de camera in elke gewenste positie vast kunt zetten – is bijvoorbeeld handig voor astrofotografie, maar ook met een goede drieweg-kop kun je uitstekend aan de slag.