Wanneer is dynamisch bereik belangrijk?

Eline Sips

We hebben het er vaak over het dynamisch bereik, maar wat is dat nu precies en wanneer heb je het eigenlijk nodig? We leggen het aan je uit!

Wil je ook leren nabewerken in Lightroom? Bekijk dan onze Cursus Lightroom voor gevorderden (boek & online cursus)

Wat is het dynamisch bereik?

Het dynamisch bereik van je camera bepaalt hoeveel tinten licht en donker je kan vastleggen. Stel je hebt een situatie met fel daglicht. Je krijgt dan vaak harde schaduwen en overbelichte luchten. Een camera met een groot dynamisch bereik, kan zowel in die schaduwen als in de witte delen alsnog veel details vastleggen. Je krijgt dus minder snel silhouetvorming of uitgebeten witte delen in je foto. Camera’s hebben een veel kleiner dynamisch bereik dan het menselijk oog. Wij kunnen namelijk in het donker alsnog bepaalde vormen onderscheiden, maar voor de camera is alles al snel helemaal zwart. Je zal dan langere sluitertijden moeten gebruiken om alsnog wat details te kunnen zien.

In welke situaties heb je het nodig?

In principe heb je een redelijk dynamisch bereik nodig als er grote contrastverschillen zijn tussen licht en donker. Zoals gezegd is de meest herkenbare situatie een zonnige dag, zeker wanneer er ook sprake is van tegenlicht. Dat zorgt namelijk voor harde schaduwen met weinig details en een overbelichte zon in je beeld. Daarnaast is ook bij productfotografie het dynamisch bereik van belang, om zoveel mogelijk details van het product in beeld te kunnen krijgen. Een voordeel daarbij is dat de fotograaf heel erg kan spelen met een geschikte lichtopstelling, om het beste resultaat te krijgen.

Het dynamisch bereik gebruiken in je nabewerking

Wanneer je in RAW hebt gefotografeerd, bevat je foto nog veel meer informatie over het dynamisch bereik dan in eerste instantie te zien is. Sommige details zie je namelijk niet in de weergave van je foto, maar staan wel opgeslagen in de bestandsinformatie. In je nabewerking lijkt het dan ook alsof je deze details weer tevoorschijn tovert! Dit doe je door je belichting, hooglichten, het contrast, de helderheid, schaduwen en de wit- en zwarttinten te passen. Wees wel voorzichtig met het corrigeren van de donkerste delen, want vaak ontstaat hier alsnog flink wat ruis. Ook delen die echt tegen de rand van het histogram aanliggen, kunnen niet meer hersteld worden.

HDR

Een andere optie en redelijk populaire techniek is het HDR-effect. HDR staat voor ‘High Dynamic Range’. Het werkt als volgt: Je fotografeert vanaf je statief meerdere keren dezelfde situatie, maar iedere keer gebruik je een andere belichting. De ene keer is je lucht bijvoorbeeld volledig overbelicht en op een andere foto is alles onderbelicht, maar zie je wel veel details in die lucht. Achteraf ga je in je nabewerking de foto’s samenvoegen tot één compleet beeld. Je gebruikt dan uit iedere foto alleen het deel dat goed belicht is. Zo krijg je uiteindelijk een beeld dat vol zit met details. HDR-foto’s hebben een bepaald sfeertje dat soms wat onnatuurlijk of kunstzinnig uitziet. Het is niet naar ieders smaak, maar het is sowieso een goede manier om meer te leren over het dynamisch bereik en je nabewerkingsmogelijkheden!