Redactie Waarom gebruiken we bij landschapsfotografie eigenlijk een filter en welk filter dan? In een aantrekkelijke landschapsfoto zijn we op zoek naar mooi licht of een indrukwekkende lucht en de belichtingsmeter van je camera komt hierbij in de problemen.
Wil je ook leren om prachtige landschapsfoto’s te maken? Bekijk dan onze Cursus Landschapsfotografie
Grijsverloopfilters
Je landschap is onderbelicht of de lucht die je graag had willen vastleggen is overbelicht of je kleur is verdwenen uit een deel van je foto. Hierbij kunnen grijsverloopfilters je van pas komen. Door het gebruik van een grijsverloopfilter kunnen we het contrastverschil tussen het landschap en de felle lucht beter beheersbaar maken zodat beiden juist belicht op de foto komen, hierbij hebben we de keuze uit een grijsverloop ND-2, ND-4 en een ND-8 filter waarbij de ND-2 filter 1 stop wegneemt aan licht de ND-4, 2 stops en de ND-8, 3 stops.
Grijsfilters
Grijsfilters moet je zien als een soort van zonnebril die het licht filtert en zorgt dat we overdag met een lange sluitertijd kunnen fotograferen. Van een sluitertijd van 1/30 sec maak je met een Big stopper van Lee of B&W al snel een belichting van 30 seconden, dat houdt in dat de wolken in de lucht interessante strepen kunnen trekken in je foto of dat watervallen of water tot vlakke spiegelobjecten kunnen veranderen zonder dat dit inbreuk doet op de kleurweergave. In het geval ND filters van Lee en B&W is er keuze uit een Big stopper van 10 stops (bijv. de B&W ND-110) of de Big stopper van 6 stops (bijv. de B&W ND 106). Let wel dat deze filters niet voordelig zijn en je toch zal moeten rekenen op 100-150 euro per stuk. Maar hier ga je wel veel plezier aan beleven.
Verder blijft het natuurlijk lastig als u op het moment suprême een sluitertijd uit moet rekenen en staat te rekenen in het veld wat de sluitertijd moet gaan worden, hiervoor zijn gemakkelijke apps te downloaden die dit rekenwerk voor je doen. Let er wel op dat als je gebruik maakt van deze filters dat je eerst het licht meet en de sluitertijd bepaalt, daarna het filter plaatst en vervolgens pas de foto maakt. Het licht meten door de lens is helaas onmogelijk met een ND-10 filter omdat deze zo veel licht weg neemt dat de sensor nagenoeg niets meer waarneemt. Misschien dat liveview nog mogelijkheden biedt maar ik bereken dit het liefste zelf.
Kleurfilters
Ook zijn er speciale kleurverloopfilters die ook een heel speciaal effect op je foto kan hebben, deze filters zijn in verschillende kleuren verkrijgbaar, bv. blauw, paars, groen, geel of een sunset filter die het effect van een zonsondergang wat extra aan kan zetten. Creatieve mogelijkheden genoeg, niets is onmogelijk in de fotografie dus experimenteer hier rustig mee.
Types filters
Er bestaan 2 soorten filters: de schroeffilter die voor op de lens op de schroefdraad gemonteerd is, en de schuiffilter waarbij een filterhouder op de schroefdraad van de lens wordt gemonteerd en de filter in de houder wordt geschoven. Het grote voordeel van de schuiffilters in dat je zelf kan bepalen waar jij je horizon plaatst in de foto door met het filter te schuiven, bij een schroeffilter kan dit niet en is de horizon dan ook altijd in het midden van de foto geplaatst. Door te schuiven met het filter kan jij bepalen waar de overgang tussen licht en donker begint. Met een schuiffilter heb je dus meer mogelijkheden en je kunt er ook makkelijker meerdere tegelijkertijd gebruiken.
Kwaliteit
Er zijn verschillende merken beschikbaar waarbij je moet weten dat er een aantal topmerken zijn zoals Lee en B&W, maar waar wel een prijskaartje aan hangt. Nu heb ik ooit een stukje gelezen over de aanschaf van een statief en dat iedere fotograaf er drie in zijn leven koopt, een instapmodel van een paar tientjes omdat je toch niet zonder kunt, vervolgens een iets duurdere die misschien toch beter functioneert, and last but not least toch maar een carbon statief. Conclusie is dat als je ineens een goed carbon statief had aangeschaft dit in de regel het voordeligst uitkomt, helaas geldt dit voor filters ook. Ik kocht in het begin een aantal goedkopere filters en kwam er al snel achter dat als je er meerdere tegelijk gebruikt dit een magenta zweem veroorzaakt op je foto’s die ik er zelfs met Lightroom niet helemaal uit kreeg. Inmiddels heb ik al mijn ND filters van B&W en grijsverloopfilters van Lee. Je zou ook kunnen overwegen om ze tweedehands bijv. op Marktplaats op de kop te tikken. Let er dan wel op dat ze krasvrij zijn.
Polarisatiefilter
Ook een goed polarisatiefilter mag in iedere uitrusting van een fotograaf niet ontbreken, een lucht is nog enigszins bij te werken in Lightroom maar reflecties en uitgebleekte lucht zul je nooit helemaal goed meer krijgen en maakt het gebruik van een polarisatiefilter onontbeerlijk. Het zorgt ook voor een blauwere lucht met meer contrast tussen de blauwe lucht en de witte wolken.
Jos Ouwerkerk
Mijn naam is Jos Ouwerkerk, 50 jaar, samenwonend, geen kinderen en woon in Rotterdam. Ik ben bevoorrecht dat ik in deze toch wel fotogenieke wereldstad woon. Op het gebied van fotografie is hier natuurlijk van alles te vinden: RDM campus, de Koolhaas, Wilhelminapier, Erasmusbrug, Charlois, de Esch, Noordereiland, Entrepot en ga zo maar even door. Op dit moment ben ik in de gelegenheid om in opdracht te gaan fotograferen en ga deze mogelijkheid zeker met beiden handen aanpakken. josouwerkerk.zoom.nl
Bekijk alle artikelen van Jos Ouwerkerk
