Redactie In deze blog geeft Taco Vos je vier creatieve mogelijkheden om binnenshuis te fotograferen!
Wil je meer leren over fotografie en ook prachtige foto’s leren maken? Bekijk dan onze Basiscursus Fotografie
Nu het winter is, is buiten fotograferen een koude aangelegenheid. Reden genoeg om eens binnen te gaan experimenteren. Hieronder beschrijf ik verschillende manieren om bijzondere foto’s te maken. Niet alleen leuk, maar soms ook nog lekker.
1. Oliedruppel fotografie
Het fotograferen van oliedruppels is een creatieve bezigheid bij uitstek. Het eindresultaat ligt nooit van tevoren vast. Elke foto is dus een verrassing. Afhankelijk van de gebruikte kleuren, het licht, de structuur van het gebruikte papier en het gebruikte diafragma krijg je heel verschillende beelden.
Benodigdheden
– transparante ovenschaal
– 2 steunen (bakstenen, houten balkjes)
– theelepel
– water
– olie (bijvoorbeeld zonnebloemolie)
– gekleurd papier
– schaar
– zonlicht (bij voorkeur)
– camera
– statief
Camera-instellingen
Gebruik een groot diafragma (F4 of, als de lens dat kan, kleiner). Gebruik een sluitertijd van minimaal 1/100 om de druppels mooi scherp in beeld te krijgen. Stel de iso bij voorkeur in op 100 of 200 om zoveel mogelijk ruis te vermijden.
Maak de opstelling:
Zet de ovenschaal op twee steunen en zorg dat deze stevig staat. Zet de ovenschaal bij voorkeur in het volle zonlicht. Dat geeft de beste foto’s. Leg onder de ovenschaal een vel gekleurd papier. Felle kleuren als rood, groen, geel of oranje werken het beste. Giet vervolgens water in de ovenschaal. Zorg dat er minimaal 2 centimeter water in de schaal staat. Giet daarna wat olie in het water. De olie zal normaal gesproken aan elkaar plakken zodat er een grote oliedruppel op het water ligt.
Zet de camera nu vast op het statief. Draai de camera zo dat de lens horizontaal boven de ovenschaal staat. Als de lens beschikt over beeldstabilisatie dan kun je deze het beste uitzetten. Sommige lenzen blijven anders proberen om vibraties tegen te gaan die er niet zijn. Dat veroorzaakt bewogen foto’s. Zet het scherpstellen van de lens in op handmatig. Stel de lens nu handmatig scherp op het oppervlak van de oliedruppel. Dat is niet eenvoudig omdat het een vloeistof betreft. Ga er net zo lang mee door tot het gelukt is.
Tip: Als het scherpstellen niet lukt, is dit een methode om alsnog goed scherp te stellen. Knip een stukje papier uit een krant of folder met letters erop. Leg dit stukje papier op de olie. Stel nu scherp op de letters. Haal daarna het papier weg. Je lens staat nu scherp op de juiste plek.
Foto’s maken
Pak de theelepel en roer de olie langzaam los. Als er verschillende olieplekken ontstaan kun je wat wilder roeren. Nu ontstaan er kleinere druppels. Als je tevreden bent met de druppels maak je een foto.
De foto’s worden mooier als je meerdere kleuren gekleurd papier gebruikt. Deze reflecteren dan mooi in de oliedruppels. Knip daarom twee of drie rondjes papier uit met een andere kleur. Leg deze vervolgens op het vel papier onder de ovenschaal. Roer, indien nodig, weer flink door de olie. Maak nu weer een foto. De oliedruppels zullen nu meerdere kleuren hebben.
Tip: In plaats van het papier kun je ook en smartphone of een tablet gebruiken. Open een kleurrijke foto of een foto met één onderwerp (huis, bloem e.d.) en leg die onder de schaal. Ook hiermee kun je bijzondere foto’s maken. Als je het goed doet, kun je een bloem zo in elke oliedruppel zien.Het creëren van mooie oliedruppels is niet eenvoudig. Vaak zijn de druppels te groot of juist erg klein. Geduld en steeds opnieuw proberen is hier het devies.
Nabewerking
Het is extreem moeilijk een foto van oliedruppels te maken die helemaal goed is. Vrijwel alle foto’s die je op internet ziet zijn uitsnede van een oorspronkelijke foto. Daarbij heeft de fotograaf gekozen voor het mooiste deel van de foto. Je kunt dit ook met een fotobewerkingsprogramma doen.
2. Waterdruppel fotografie
Waterdruppels fotograferen is een leuke vorm van creatieve fotografie. Het lastige van deze vorm van fotograferen is wel dat je gebruik moet maken van hoge sluitertijden. Elke geslaagde foto is uniek.
Benodigdheden:
– transparante ovenschaal (bij voorkeur rond)
– 2 steunen (bakstenen, houten balkjes)
– water
– naar wens vloeibare kleurstof
– pipet
– gekleurd papier
– zonlicht (bij voorkeur) of snelle flitser
– camera met zoomlens
– statief
– indien beschikbaar: losse reportageflitser of studioflitser
Vooraf
Bepaal voordat je de opstelling maakt vanaf welk standpunt je de foto wil maken. Kies je voor schuin, dus van boven naar het wateroppervlak genomen of kies je voor horizontaal? Dit is van invloed op de plaats waar je de onder- of achtergrond plaatst en de hoeveelheid water die je in de schaal giet.
Maak de opstelling
Zet de ovenschaal op twee steunen en zorg dat deze stevig staat. Zet de ovenschaal bij voorkeur in het volle zonlicht. Dat geeft de beste foto’s.
Leg of zet het papier zo neer dat het de achtergrond vormt. Je kunt kiezen voor een kleur, maar ook zwart werkt prima. Wit is minder bruikbaar omdat de druppel dan vaak slechter te zien is. Giet vervolgens water in de ovenschaal. Zorg dat het water tot net onder de rand staat.
Zet de camera nu vast op het statief. Draai de camera in de gewenste hoek ten opzichte van de ovenschaal. Als de lens beschikt over beeldstabilisatie dan kun je deze het beste uitzetten. Sommige lenzen blijven anders namelijk proberen om vibraties tegen te gaan die er niet zijn. Dat veroorzaakt bewogen foto’s. Zet het scherpstellen van de lens in op handmatig.
Zoom de lens zover in dat je de rand van de schaal niet ziet. Als je een ronde ovenschaal hebt is dat gemakkelijker. Stel de lens nu handmatig scherp op de plek waar je de druppel langs laat vallen. Dat is bij voorkeur het midden van de schaal. Gebruik eventueel een stukje papier of lucifer om beter te kunnen scherpstellen op de juiste plek.
Camera-instellingen
Een druppel valt met een flinke snelheid in het water. Daarom heb je een hoge sluitertijd nodig, ga uit van minimaal 1/200 met flitser en mogelijk wel 1/2000 zonder flits.
Gebruik een klein diafragma, F8, F11 of F16 zijn prima. Stel de ISO zo laag mogelijk in. Gebruik als het niet anders kan een ISO 800, maar bedenk dat lager beter is.
Foto’s maken
Vul de pipet met water. Naar wens voorzien van een kleurtje met behulp van een kleurstof. Laat de druppel vallen en maak op het juiste moment een foto. Dat is niet gemakkelijk. Veel oefenen is belangrijk. Het helpt ook als iemand anders de pipet bedient en aftelt bij het loslaten van de druppel. Laat de volgende druppel pas vallen als het oppervlak weer helemaal stil is.
Het gebruik van een flitser heeft voor- en nadelen. Het voordeel is dat de druppel bij lagere sluitertijden mooi bevroren is. Het gevaar is echter dat het flitslicht ongewenste reflecties geeft. Probeer het gewoon uit en kijkt wat je het prettigst vindt.
Tips: Gebruik in plaats van water olie, glycerine of een andere vloeistof. Elke vloeistof geeft een ander soort druppel. Gebruik in plaats van papier crêpepapier, stof (al dan niet met een patroon) of een foto als achtergrond. Dit geeft weer hele andere kleureffecten.
3. Splash fotografie
Deze vorm van fotografie is erg geliefd bij kinderen. Lekker kliederen met water en fotografie. Altijd leuk om te doen, zeker als het warm is.
Benodigdheden:
– aquarium
– water
– trekker
– theedoek
– handoek
– eventueel groot vel zwart papier of zwarte stof (achtergrond)
– fruit (paprika, aardbei, appel etc.)
– zonlicht (bij voorkeur) of reportage- of studioflitser
– camera
– statief
Vooraf
Bedenk vooraf op welke plek je de foto wil maken. Op de plaats waar het fruit het water raakt? Of als het fruit onder water is? Dit is van invloed op de hoogte van het statief. In principe kun je een willekeurige achtergrond gebruiken. Persoonlijk vind ik een zwarte achtergrond het mooiste, omdat je dan het fruit en de bubbels in het water het beste ziet.
Tips: Het gebruik van een flitser is soms noodzakelijk. Het grootse probleem dat zich hierbij voordoet is de reflectie van de flits in het glas van het aquarium. De flitser moet daarom nooit rechtstreeks op het glas gericht staan. Laat eens andere dingen in het water vallen. Denk eens aan (bier)flesjes, blikjes, ijsblokjes, golfbal, dennenappel, etc.
Maak de opstelling
Leg de handdoek neer. Zet het aquarium in het volle licht op de handdoek. Vul deze met water tot op 2/3 hoogte.
Zet de camera nu vast op het statief. Stel het statief zo af dat de camera op de juiste hoogte staat. Als de lens beschikt over beeldstabilisatie, dan kun je deze het beste uitzetten. Sommige lenzen blijven anders proberen om vibraties tegen te gaan die er niet zijn. Dat veroorzaakt bewogen foto’s. Zet het scherpstellen van de lens in op handmatig.
Zoom de lens zover in dat je de rand van het aquarium niet ziet. Stel de lens nu handmatig scherp op de plek waar je het fruit laat vallen. Dat is bij voorkeur het midden van het aquarium. Gebruik eventueel een stukje papier of lucifer om beter te kunnen scherpstellen op de juiste plek.
Camera-instellingen
Elk stuk fruit valt met een flinke snelheid in het water. Daarom heb je een hoge sluitertijd nodig, ga uit van minimaal 1/200 met flitser en mogelijk wel 1/800 zonder flits. Als je het fruit onder water fotografeert kun je met een lagere sluitertijd uit de voeten. De snelheid van het fruit wordt afgeremd door de weerstand van het water. Je zult overigens al snel zien dat elk stuk fruit zijn eigen snelheid heeft. Gebruik een diafragma rond de F8. Stel de iso zo laag mogelijk in.
Naar wens gebruik je een stuk stof of papier als achtergrond. Zorg dat deze achtergrond zich iets achter het aquarium bevindt.
Foto’s maken
Vraag iemand anders om het fruit te laten vallen. Dat gaat het beste door de ander te laten aftellen. Het vergt enige oefening om op het juiste moment af te drukken. Maak het glas van het aquarium droog na elke foto. Gebruik daarvoor de trekker en de theedoek.
Nabewerking
Op internet vind je veel splashfoto’s. Vrijwel alle foto’s zijn bewerkt. Daarbij zijn de twee belangrijkste handelingen de achtergrond zwarter maken en de foto uitsnijden.
4. Kaartjes maken met letterkoekjes
Lang geleden was het de gewoonte om met bijzondere gelegenheden een kaartje te sturen. Dat doen we nog, alleen nu meestal digitaal. Een creatieve fotograaf maakt in een handomdraai een persoonlijk kaartje met een tekst naar keuze. Een goed idee en wat handige hulpmiddelen stellen je in staat om iets persoonlijks te maken.
Benodigdheden:
– doos Ikea letterkoekjes
– poppetjes, fruit en alle andere zaken die je nodig denkt te hebben
– papier, schaar, lijm
– eventueel foto’s die je kunt gebruiken voor de achtergrond
– camera
– statief
– eventueel flitser of studiolamp
Vooraf
Het maken van een kaart/afbeelding begint met een idee. Wat wil je precies maken? Wil je een boodschap overbrengen? Welke dan? En hoe wil je die in een beeld uitdrukken? Pas als je dat weet, ga je de benodigde hulpmiddelen verzamelen en ga je de opstelling maken.
Maak de opstelling
Besteed veel aandacht aan de opstelling. Zorg dat alles helemaal staat zoals je in gedachten had. Belangrijk is dat de opstelling goed belicht is. In de meest ideale situatie maak je gebruik van daglicht. Naar wens kun je flitslicht gebruiken.
Als je tevreden bent over de opstelling zet je de camera op een statief en kun je aan de slag.
Camera-instellingen
De camera-instellingen zijn erg afhankelijk van wat je wil maken. Wil je een onscherpe achtergrond dan werk je met een groot diafragma (F4 of nog kleiner). Wil je veel scherpte dan kies je voor een diafragma van F8 of zelfs nog iets hoger.
Als je gebruik maakt van een statief dan maakt de sluitertijd niet zoveel uit. 1/30 is waarschijnlijk nog heel acceptabel. Fotografeer je uit de hand dan is 1/60 het minimum (mits je een stabiele hand hebt). Houd de ISO zo laag mogelijk om ruis te voorkomen.
Foto’s maken
Maak nu de foto’s. Kijk ook eens wat er gebeurt als je iets in- of uitzoomt.
Taco Vos
Al vanaf jongs af aan heb ik drie passies: bergen beklimmen, fotograferen en schrijven. Sinds een aantal jaren combineer ik die passies als professioneel fotograaf/schrijver voor (bergsport-) tijdschriften. Mijn achtergrond als historicus en geograaf is daarbij heel praktisch. Het liefst fotografeer ik allerlei soorten landschappen, zowel natuur als stedelijk. Daarnaast ben ik gespecialiseerd in creatieve fotografie. Dit vind ik erg inspirerend om te doen en is heel anders dan landschapsfotografie. Samen met een collega’s geef ik ook fotoworkshops en organiseer ik fotoreizen. Meer over mijzelf vind je op mijn website.
