De ringflitser voor portretfotografie

Mark de Roo

Bij ringflitsers denken we in eerste instantie misschien aan macro fotografie. Maar deze ringflitsers zijn van een ander kaliber en voor een ander genre in de fotografie. Mark de Roo vertelt ons over het gebruik van een ringflitser bij het fotograferen van modellen.

Wil jij je flitser helemaal begrijpen en perfect onder controle krijgen? Bekijk dan onze Cursus Flitsen en Flitstechniek (boek & online cursus)

Ik krijg vaak de vraag ‘waar is die grote ringflitser nu precies voor?’. Het werk dat ik maak heeft namelijk vaak niet de specifieke kenmerken van een ringflitser in hun ogen. Of toch wel? In veel van de foto’s die ik maak zit de ringflitser verstopt. In dit blog ga ik er een keertje dieper op in!

Persoonlijk vind ik de ringflitser alleen gebruikt als hoofdlicht niet zo geschikt.
Daarom combineer ik hem altijd met een aantal andere lampen. Velen kennen de ringflitser met name van de macro fotografie. In dit artikel bespreek ik alleen de grote variant die we gebruiken in de studio en op locatie.

Ik gebruik een 3000 Ws ringunit van het merk Hensel. Deze zie je ook terug op sommige backstagefoto’s. Het is een vrij groot, lomp ding: Niet te missen eigenlijk. Een ring-unit is in feite een behuizing met een grote ronde flitsbuis.
Ze hebben geen eigen aandrijving. Daar is een aparte generator voor nodig.

Het type ringflitser dat ik gebruik heeft een maximale power output van 3.000 Wattseconde. Het is daardoor geen stand-alone unit, maar haalt hij zijn vermogen uit een generator. Dit kan een generator zijn die in de studio op 230 Volt loopt, of een generator op een accu (porty).

Waarom een ringflitser?

Zoals ik aangaf, vind ik het licht uit de ringflitser in veel gevallen niet geschikt als hoofdlicht. Veelal gebruik ik hem in combinatie met andere lichtbronnen. Waar de daadwerkelijke kracht van de ringflitser in zit is het bepalen van het contrast in het beeld.

Om een simpel voorbeeld te nemen. Stel, je hebt in de studio een setting met één licht op een model, en dat komt van rechts. Dan heb je als resultaat een beeld waarbij iemand maar voor de helft is verlicht.

Als je dan de ringflitser toevoegt en instelt op laag vermogen, wordt het donkere gedeelte van het model ook verlicht, zonder nieuwe schaduwen te veroorzaken. Op deze manier kun je dus het contrast bepalen en houdt je zelf in de hand hoe diep de schaduwwerking zal gaan worden.

Wanneer je bijvoorbeeld kleding fotografeert waarin veel plooien zitten kun je dit dus mooi invullen. Omdat je overal een invulling aan kan geven wordt ook je sensor bijna volledig aangeslagen. De beelden bevatten meer info omdat elementen niet meer dichtlopen. Daarom zie je ook meer detaillering.

Een vraag die na het bovenstaand dan natuurlijk opleeft is, waarom heb je dan een unit met zoveel power? Kan dit niet met een adapter op je speedlight? Voor mijn werk niet. Ik werk vaak op diafragmawaardes van f/8 of hoger, maar dit is niet het belangrijkste. Het licht moet ook een afstand moet kunnen overbruggen en dit heeft effect op het type licht dat je op de foto terug ziet.

Werkwijze

Wanneer je een ringflitser aan een set gaat toevoegen, voeg je een lichtbron toe. Ik ga ervan uit dat je weet wat er gebeurt zodra je een lamp dichterbij een model zet, of juist verder weg. In dit geval is je camera de lamp geworden, dit houdt dus in dat je bewegingsvrijheid een stuk kleiner is geworden.

Het verplaatsen naar voren en naar achter heeft dus gevolgen voor je belichting. Om je meer vrijheid te geven is het aan te raden de ringunit te koppelen aan een generator die apart af te stellen is ten opzichte van de rest van je flitsers.

Ook verandert de aard van het licht over de afstand. Werk je dichtbij je model, dan zal je een enorm verloop in licht waarnemen. De neus kan bijv correct belicht zijn, en de oren zijn al onderbelicht. Dit komt omdat licht zich kwadratisch voortplant. Maak je de afstand groter, dan wordt de balans vaak evenwichtiger.

De ringflitser is uit te breiden met een softreflector; een grote dish die op de unit wordt geplaatst. Hierdoor wordt het een grotere lichtbron, met alle gevolgen van dien. Ook kun je een grid plaatsen op de unit, waardoor je het ringlicht beperkt tot de plaats in het beeld waar je het wilt hebben. En het voorkomt ook ongewenste reflectie.

Voorbeelden ringflitser

Allereerst twee beelden zonder de ringflitser. Deze kenmerken zich in deze foto’s doordat schaduwen de kans krijgen om naar zwart dicht te lopen.

Nu twee voorbeelden met de ringflitser. Mogelijk valt je hier op dat de schaduw niet meer is dichtgelopen op de plaatsen waar dat eigenlijk onoverkomelijk is.

Hieronder ook nog een voorbeeld waarbij een ringflitser gebruikt is. Bij deze is het ringlicht in een sterkere vorm aanwezig in het beeld. Er wordt ook hier nog altijd met meerdere lichtbronnen gewerkt.