Redactie Natuur- en landschapsfotografen willen in het algemeen graag mooi weer in hun foto’s. Dan is het handig om te weten hoe je zelf een weersvoorspelling kunt doen. Maar ook slecht weer is natuurlijk te voorspellen. Hoe doe je dit zelf?
Mist voorspellen
Mist ontstaat wanneer er veel waterdamp in de lucht aanwezig is en als de grond koud genoeg is, wanneer de luchttemperatuur nagenoeg hetzelfde is als de dauwpunttemperatuur. Dit kun je via diverse sites of weerapps makkelijk terugvinden, zoals www.hetweeractueel.nl
Als vlak boven de grond de warme, vochtige lucht afkoelt, verandert de waterdamp in de lucht langzaam in waterdruppeltjes (condenseren). Vooral in het najaar, wanneer de temperatuur overdag nog aangenaam is, maar ’s nachts flink afkoelt.
Vaak ontstaat mist boven water of een weiland, omdat de lucht daar vochtig is. Stof, zoals van industrierook of verkeer, kan ook voor mist zorgen. De waterdamp gaat zich dan hechten aan de stofdeeltjes. Ook in gebieden met vervuiling kan zich sneller mist vormen dan in gebieden met schone lucht.
foto: betuwe · ISO 250 · F 5.6 · 1/90 SEC
Een gegeven is ook dat nachten met weinig wind sneller tot mist leiden. Waait het, dan is de kans op mist een stuk kleiner, de onderste laag koel lucht mengt met de warmere, hogere luchtlaag.
Het koudste moment van de dag is net na zonsopkomst. Gedurende de nacht daalt de temperatuur, totdat de zon de aarde weer opwarmt. Het eerste half uur van de dag is de zon nog niet krachtig genoeg en daalt de temperatuur nog. Daarna zal de temperatuur weer stijgen. De mist en de bijbehorende waterdruppeltjes aan bv. gras zijn rond die tijd dan ook op hun best. Hoe dikker de mist is, des te langer het duurt voordat ze weer opgelost is. Zie je de zon al direct door de mist schijnen, dan zal de mist snel optrekken.
Wat kun je afleiden van de wind?
De wind kan je een indicatie geven van het weer dat er aan komt. Oostelijke wind wijst op grote luchtdrukverschillen, wat kan aangeven dat er een storm aan zit te komen. Harde wind duidt op hoge luchtdrukverschillen, wat ook een aanwijzing is voor komend slecht weer.
Ook een verandering van de windrichting geeft het weer aan. Draait de wind tegen de klok in, dus bv. vanuit het westen naar het zuiden, dan is er slecht weer op komst. Andersom, als de wind draait met de klok mee, dan is er beter weer op komst.
Een koe vertelt je trouwens prima uit welke kant de wind komt. Zij staat altijd met haar kont naar de wind.
Barometer
Met een (digitale) barometer in huis kun je goed veranderingen in de luchtdruk waarnemen. Als deze snel oploopt of juist daalt betekent dit meestal een verandering in het weer. Een hoge luchtdruk betekent mooi weer. Een lage luchtdruk kondigt slecht weer aan.
Aanwijzingen van dieren
Dat dieren dichter bij de natuur staan, blijkt wel doordat ze het weer goed aanvoelen. Wij kunnen hier op onze beurt weer gebruik van maken door naar het gedrag van dieren te kijken.
Een aantal aanwijzingen die op mooi weer duiden:
– Vogels vliegen hoog in de lucht.
– Spinnen zitten bij mooi weer rustig in hun web of zijn bezig een nieuw web te bouwen.
– Vleermuizen vliegen ’s avonds rond als er de volgende dag mooi weer op komst is.
– Wanneer koeien of pluimvee over een schuilplek beschikken zullen ze deze alleen opzoeken bij een korte bui.
Een aantal aanwijzingen die op slecht weer duiden:
– Vogels vliegen laag (ze hebben last van dalende luchtdruk), of als je veel vogels op kabels en daken ziet zitten. Aan de kust zul je ook minder meeuwen in de lucht vinden.
– Een bekend verschijnsel is laagvliegende zwaluwen, dit doen ze om de ook lager vliegende insecten te vangen.
– Ook worden vogels (en andere dieren) vaak erg stil, vlak voor een regenbui.
– Als er regen op komst is, zul je meer slakken op de weg vinden.
– Koeien zullen gaan liggen als er een onweersbui aan zit te komen. Ook gaan ze dichter bij elkaar staan bij naderend slecht weer.
– Spinnen zullen hun web verlaten en gaan schuilen onder bladeren.
– Ook mieren zoeken een schuilplaats en kruipen terug in hun nest.
– Waarom is niet duidelijk, maar katten maken graag de achterkant van hun oren schoon als er regen dreigt.
foto: joosg1 · ISO 100 · F 4.0 · 1/320 SEC
Kleur van de lucht
(‘Ochtendrood is water in de sloot!)
Een hogedrukgebied met droge lucht laat stofdeeltjes in de lucht bewegen, daardoor kleurt de hemel rood. Omdat de meeste weerfronten van west naar oost trekken, kun je daar het volgende uit afleiden. Een rode lucht tijdens zonsopkomst geeft aan dat er slecht weer aan komt, het hogedrukgebied trekt namelijk weg en er is een lagedrukgebied met vochtige lucht in aantocht. Een rode lucht tijdens zonsondergang geeft aan dat er mooi weer aan komt, het hogedrukgebied komt vanuit het westen naar je toe. Andersom kun je dus ook het weerbericht in de gaten houden en bij weersveranderingen ’s morgens of juist ’s avonds op pad gaan voor een mooie rode lucht.
Als het weerbericht zegt dat er mooi weer aankomt, kun je een mooie zonsondergang verwachten, mits er ook enige vorm van bewolking is.
Als het weerbericht zegt dat er slecht weer aankomt, kun je een mooie zonsopkomst verwachten, hier ook mits er ook enige vorm van bewolking is.
De regenboog geeft een soortgelijke indicatie. Zodra deze in het oosten staat, betekent dat dat de regen weggetrokken is. Een regenboog in het westen betekent omgekeerd dus juist dat er regent aan gaat komen.
foto:daanvoorhuis · ISO 200 · F 8.0 · 1/8 SEC
Regen
Ook de regen zelf geeft aan wat het weer gaat doen. Als het ’s morgens vroeg regent, kun je later op de dag meestal mooi weer verwachten. Het regent namelijk vaak niet meer dan 4 uur aaneengesloten.
Maan
(‘Kring om de maan, regen of sneeuw komt eraan’)
Een ring rond te maan, kan aangeven dat het gaat waaien en er binnen een dag of drie regen gaat vallen. Zogenaamde cirrostratuswolken die vocht met zich meebrengen, zorgen voor dit schijnsel. Is de maan wat roder of juist bleek, dan zit er stof in de lucht door een hogedrukgebied. Is de maan juist helder en scherp, dan komt dit door een lagedrukgebied wat aangeeft dat er regen op komst is.
Heb jij nog goede tips om het juiste moment voor een prachtige landschapfoto te bepalen laat deze dan achter in de reacties.
foto: pehartog · ISO 100 · F 10.0 · 1/320 SEC
