In de avond fotograferen brengt uitdagingen met zich mee. Vaak is er weinig licht, waardoor het afleveren van een scherpe en detailrijke foto een uitdaging wordt. Hoe zorg je er nu voor dat je altijd met een goede foto thuiskomt?
Weg met de automatische stand! Wil je alles leren over fotograferen in de M-stand? Bekijk dan onze Cursus Fotograferen in de M-stand (+ Expertboek Fotografie)
De lichtomstandigheden zijn niet ideaal en dat zorgt ervoor dat je het beste handmatig te werk kunt gaan. Als je zo’n situatie aan de camera overlaat, dan kiest deze waarschijnlijk voor een (erg) lange sluitertijd, of juist voor een veel te hoge ISO-waarde. In dat laatste geval kom je thuis met een foto vol hinderlijke ruis.
Als je uit de hand fotografeert vragen de slechte lichtomstandigheden om een compromis als het gaat om camera-instellingen. Zorg er daarom voor dat je zelf in de hand hebt hoe dat compromis eruit ziet. Uit de hand fotograferen zorgt voor een risico op bewegingsonscherpte, waardoor je in dat geval het beste de prioriteit kunt leggen bij een zo kort mogelijke sluitertijd. Verhoog in dat geval je ISO-waarde om ‘lichtere’ beelden te maken. Zoek een balans tussen sluitertijd en ISO-waarde, waarbij een korte sluitertijd prioriteit heeft. Kortom: liever een scherp beeld met wat ruis dan een ruisvrije maar onscherpe foto.

Deze foto is uit de hand genomen, door middel van een uitstekend gekozen ‘compromis’ in de instellingen
Het diafragma doet natuurlijk ook mee in dit compromis, maar laten we er bewust buiten. Niet iedereen heeft namelijk de beschikking over lichtsterke objectieven, waarmee je meer licht binnen kunt laten. Daarnaast heeft een verandering van diafragma natuurlijk behoorlijk veel invloed op de scherptediepte in je beeld, waardoor je deze ’truc’ niet altijd kunt gebruiken. Fotografeer je een nachtelijk stadsbeeld, dan wil je in principe dat de hele scene scherp is. Als de situatie het echter toelaat, dan kun je ook gebruikmaken van een zo groot mogelijk diafragma (een klein f-getal) om een zo licht en scherp mogelijk beeld te maken met een korte sluitertijd.
Statief
Een heleboel problemen in slechte lichtomstandigheden worden opgelost door het gebruik van een statief. Als je een statief gebruikt staat je camera stabiel en kun je kiezen voor erg lange sluitertijden of hele kleine diafragma’s. Zo kun je in moeilijke omstandigheden toch een scherp en ruisvrij beeld maken. Dit geldt voor landschappen en voor stadsgezichten, maar natuurlijk in mindere mate voor situaties waarin beweging een rol speelt. Een portret maken met een lange sluitertijd is niet aan te raden en ook een stadsbeeld met lopende mensen is niet ideaal. Hoewel: ook dit kan leuke en verrassende effecten geven. Toch gaan we er nu even vanuit dat je op zoek bent naar beelden die ‘gewoon’ scherp zijn. Overigens kan een muurtje, paaltje of je eigen been ook prima dienen als ‘nood’ statief, mocht je wel wat stabiliteit kunnen gebruiken. Wees creatief.

In deze foto is gebruikgemaakt van een erg lange sluitertijd om genoeg licht te ‘vangen’
Ken je camera
Gelukkig is het zo dat nieuwe camera’s steeds weer een stukje beter worden in het maken van beelden met bijvoorbeeld hoge ISO-waardes. Het is tegenwoordig vaak verbazingwekkend hoe goed bruikbaar beelden nog zijn bij bijvoorbeeld ISO 3200. Dit zorgt voor enorm veel vrijheid voor de fotograaf. Daarom is het ook van groot belang om het potentieel in je camera ten volle te benutten. Als je weet dat je camera ook op hoge ISO-waardes goed presteert, dan kun je daar natuurlijk prima gebruik van maken in uitdagende lichtomstandigheden. Ook een goed dynamisch bereik helpt mee, want in (op te helderen) schaduwen en donkere delen zitten vaak veel details verborgen. Kortom: ken je camera en maak ook gebruik van dat potentieel in de nabewerking. Dat laatste, gecombineerd met kennis over de (samen)werking van sluitertijd, diafragma en ISO-waarde, zorgt ervoor dat je al snel thuiskomt met scherpe en ruisvrije avondfoto’s.