Redactie Je hebt waarschijnlijk wel eens van AdobeRGB, sRGB en kleurkalibratie gehoord, maar weet je ook wat het precies inhoudt? Zo niet, dan leren we je in dit artikel de basics van kleurbeheer!
Wil je de kleuren en contrast in jouw foto’s leren beheersen? Bekijk dan onze Cursus Kleur & Contrast (boek & online cursus)
Goed kleurbeheer start bij een goede kalibratie van je monitoren. Leer er alles over in deze workshop kleurbeheer!
Wat houdt kleurbeheer in?
In je camera kan je het kleurprofiel, ook wel de kleurruimte genoemd, instellen. Het kleurprofiel bepaalt op welke manier de kleurenpixels in je camera worden uitgelezen. Je zou denken dat een kleur toch simpelweg een kleur is en dat het allemaal niet zo lastig kan zijn? Toch is het nog best ingewikkeld. De camera moet kleuren uitlezen van een sensor, je monitor toont ze aan de hand van gekleurde pixels met licht erachter, een printer maakt kleuren door inkt te mengen en een vaklab werkt weer met diverse lagen kleurstoffen. De manier waarop er met kleur wordt gewerkt, wisselt dus heel erg. Door hier bewust over na te denken, kan je ervoor zorgen dat zowel je camera, als je monitor en prints allemaal dezelfde kleuren weergeven. Als je in jpeg fotografeert is het slim om al direct na te denken over het kleurenprofiel van je camera. Als je in RAW fotografeert kan je het nog altijd aanpassen tijdens de export van je fotobewerkingsprogramma.
sRGB of AdobeRGB
De pixels op je camerasensor kunnen rood, groen of blauw vastleggen. Hier komt dus de benaming R(ood)G(roen)B(lauw) ook vandaan. Binnen iedere kleur kunnen ze ook nog eens 256 verschillende tinten onderscheiden. Als je die verschillende kleuren met elkaar combineert, kan je weer nieuwe kleuren vormen. Een simpel rekensommetje laat al snel zien dat een camerasensor dus in totaal meer dan 16 miljoen verschillende mengkleuren kan vastleggen. Zowel sRGB als Adobe RGB kunnen dit aantal kleuren vastleggen. Het verschil tussen de twee vind je echter in de verzadiging. AdobeRGB heeft meer ‘ruimte’ tussen de eerder genoemde 256 tinten. Er zitten dus grotere verschillen in de diverse gradaties rood, blauw en groen. Hierdoor ogen foto’s met een AdobeRGB kleurprofiel vaak een stuk intenser qua kleur.
AdobeRGB levert over het algemeen wat mooiere intensere kleuren op en het lijkt daarom de meest voor de hand liggende keuze om in te stellen. Het grote nadeel aan dit kleurprofiel is dat een heleboel systemen het niet herkennen. Daardoor kan een foutieve kleurweergave ontstaan, waardoor je foto’s juist heel flets over kunnen komen als je ze op internet plaatst. Dat is een groot risico, zeker wanneer je werkt met een opdrachtgever en je niet zeker bent of je kleuren op de juiste manier overkomen. Ook lang niet alle afdrukcentrales kunnen met AdobeRGB overweg.
sRGB is het standaard kleurprofiel dat door alle beeldschermen, browsers, camera’s en printers wordt ondersteund. Het is altijd de meest veilige optie en biedt bovendien als voordeel dat er tussen de middentinten (dus de minder verzadigde kleuren) meer variatie is. Huidtinten komen daardoor bijvoorbeeld neutraler over.
CMYK en ProPhotoRGB
Naast sRGB en AdobeRGB bestaan er nog veel meer kleurprofielen. CMYK en ProPhotoRGB zijn waarschijnlijk het meest bekend. CMYK staat voor Cyaan Magenta, Yellow(geel) en Key (zwart). Dit kleurprofiel wordt gebruikt om met inkt andere kleuren te kunnen mengen. Bij sommige drukkers zal je dus soms het verzoek gebruiken om een bestand met CMYK kleurprofiel aan te leveren.
ProPhotoRGB is een van de kleurprofielen met het grootste kleurbereik (zie figuur 1). Zonder dat je het doorhebt werkt bijvoorbeeld Adobe Lightroom standaard met ProPhotoRGB; zodat je zeer nauwkeurig kleurcorrecties kan toepassen. Lang niet alle kleuren kunnen door je monitor worden weergegeven. De uiteindelijke export zal dan meestal in sRGB of AdobeRGB zijn.
Bij deze portretten van asielhonden spat de kleur ervan af!
Nog meer fotografietips nodig?
De belangrijkste fotografietips vind je op ZoomAcademy Blog. Hier vind je tips over elk denkbaar onderwerp.
