Redactie
5 maart 2019, 13:55
Het blijft altijd een aparte term binnen de fotografie; bokeh. Wat is het nou precies en hoe pas je dit toe? We leggen het je simpel uit!
Wat is Bokeh?
Het woord ‘bokeh’ komt van het woord ‘boke’ uit Japan, dat onscherpte betekent. Wanneer je fotografeert met weinig scherptediepte, ontstaat er een wazige achtergrond. Bokeh komt het mooiste naar voren wanneer deze wazige achtergrond extreem vaag is. Dat wil zeggen dat de kleuren mooi in elkaar overlopen en de bokeh ‘rustig’ is. Hierdoor vestigt de aandacht zich op het onderwerp in de voorgrond en vormt de bokeh een mooie wazige achtergrond die niet afleidt en niet meer te herkennen is.
Denk bij dit soort foto’s aan macrofotografie met bijvoorbeeld een insect in het gras. De hele achtergrond is dan knalgroen geworden en niet meer te herkennen als gras. Het effect wat bokeh aan een foto geeft is dat het onderwerp uit de foto springt. De achtergrond is zo vaag en niet te herkennen, dat het oog van de kijker zich direct focust op het spinnetje of het insect dat je hebt gefotografeerd. Deze vage achtergrond en bokeh geeft de foto een magische en fleurige uitstraling.
Bokeh is naast een egale, zachte achtergrond ook te herkennen aan ronde zachte bollen in de achtergrond van een foto. Deze ronde bollen worden veroorzaakt door lichtpuntjes in het beeld die veranderen in zacht gekleurde bollen.
Hoe pas je zelf bokeh toe en wat heb je hiervoor nodig?
Objectief
Om bokeh te creëren heb je een lichtsterk objectief nodig. Lichtsterk betekent dat een lens de mogelijkheid heeft een groot diafragma te gebruiken. Dit is dus het laagste F-getal mogelijk. Denk hierbij aan F2.8, 1.8 of misschien zelfs F1.4!
De bekendste lens die een prachtige bokeh geeft is de primelens van 50mm. Ook macro-objectieven geven een prachtige bokeh. Het voordeel van een lens met een vast brandpunt, zoals de 50mm, is dat deze vaak wat goedkoper zijn dan een duur macro-objectief. Wil je dus beginnen of experimenteren met bokeh? Gebruik dan vooral eerst je 50mm als je die hebt, voordat je direct in de buidel gaat tasten voor een duur objectief.
Wil je er echt meer mee bezig en heb je daar een duur objectief voor over? Kies dan met een objectief met de meeste diafragmabladen. Hierdoor wordt je bokeh mooier en ronder. Deze objectieven zijn vaak wel prijzig.
Instellingen
Heb je eenmaal die ene lens waarmee je bokeh wilt gaan creëren, welke instellingen hanteer je dan? De bokeh in je foto ontstaat door te spelen met het diafragma, zoals hierboven gezegd. Bij een laag F-getal, dus een grote lensopening, krijg je meer onscherpte in de achtergrond van je foto. Afhankelijk van je situatie moet je kiezen voor de juiste sluitertijd. Is het licht? Of is het juist wat donkerder? Hoe donkerder de situatie, hoe langer je sluitertijd.
Afstand
Wat ook invloed heeft op je scherptediepte en dus je bokeh, is de afstand tot je onderwerp. Door zo dicht mogelijk op je onderwerp te gaan zitten, krijg je meer onscherpte in de achtergrond. Daarbij moet je ook letten op de afstand tussen het onderwerp en de achtergrond. Hoe meer ruimte tussen het onderwerp en de achtergrond, hoe ‘romiger’ en zachter de onscherpte in de achtergrond.
Creatief met bokeh
Je kunt heel gemakkelijk op een creatieve manier aan de slag met je bokeh. Je kunt bijvoorbeeld zelf bokeh creëren door kerstlichtjes te gebruiken. Als je iets anders wilt dan de ronde vormpjes, kun je ook de vorm van hartjes, sterren, maantjes of elke vorm die je wilt maken! Knip uit een zwart vel papier of (dun) karton een stuk wat net iets groter is dan je filter, snijd hier in het midden een vormpje uit en houd deze voor je lens. Het is vaak gemakkelijker om éérst scherp te stellen en daarna pas de filter ervoor te houden. Dus stel scherp, haal de autofocus eraf en houd je filter voor je lens.
Als je foto’s maakt, zie je dat je bokeh verandert in het vormpje wat jij hebt gekozen! Plaats de lichtjes ver achter het onderwerp in je foto, hierdoor worden de bokeh figuurtjes in je foto alsmaar groter!
