Redactie
De lichtmeter in onze huidige camera’s zijn steeds beter maar dat betekent niet dat je helemaal niets over belichting moet weten. De Fotoblogger, Maico Barneveld legt uit.
Met de huidige camera’s van vandaag waarbij nagenoeg alles automatisch is of ingesteld kan worden, is het heel erg gemakkelijk om de belichting voor lief te nemen. De interne meters van de camera’s zijn zo goed dat je eigenlijk ook vrij weinig hoeft te doen voor een goed belichte foto. Maar dat betekent niet dat je er helemaal niets over hoeft te weten. Want hoe goed je camera ook is, er is altijd verbetering mogelijk. Spelen met belichting noem ik dat. Op DeFotoblogger hebben we hier al meerdere artikelen over geplaatst en het blijft een favoriet onderwerp. Juist omdat spelen met belichting een lekker ruim begrip is waarin iedereen wel zijn of haar weg in kan vinden.
In deze foto is bewust gekozen om de zon bovenaan centraal te zetten, hiermee kreeg ik de lengte in de tulpen en een bijzonder uitgangspunt in de foto zelf.
Goed of fout
Steeds vaker wordt de belichting beschouwd als iets wat goed of fout is. Op zich niet onterecht omdat er uiteindelijk slechts één juiste dosering van licht is. Deze dosering wordt bepaald door de sluitertijd, diafragma en de iso instelling. En hier is al meer dan een eeuw geen verandering in gekomen. Maar wat die instelling is, verschilt enorm van persoon tot persoon. Want als twee mensen naar een foto kijken zullen er ook twee meningen zijn ten opzichte van de gebruikte belichting. En daar mogen we heel erg blij mee zijn want anders krijg je alleen maar dezelfde foto’s voorgeschoteld. Belangrijk dus om te weten is dat belichting, hoewel het aan de drie randvoorwaarden moet voldoen, niet altijd goed of fout is. Zolang de foto is zoals jij dat wilt, dan is het in de basis al goed!
De drie waarden binnen belichting
“Zolang de foto is zoals jij dat wilt” Maar hoe krijg je jouw foto zoals je dat wilt? Hiervoor heb je wat meer informatie nodig over de drie waarden waarop elke foto is gebaseerd namelijk Iso, Diafragma en Sluitertijd. Een korte uitleg van elke waarde is hierin wel zo prettig.
Een stelregel daarbij is: een verdubbeling van de Iso waarde betekent dat je sensor twee keer gevoeliger is voor licht.
Diafragma
Het diafragma zorgt ervoor dat er licht door de lensopening kan komen. Hiervoor geldt hoe kleiner het getal, des te groter de lensopening en des te meer licht je op de sensor krijgt. Bijkomend voordeel vind ik is dat de scherptediepte die je hiermee kunt creëren erg prettig is om een onderwerp centraal te kunnen stellen. Dit voorbeeld zal je wellicht kunnen helpen.
Snelle sluitertijd
Het is een hele kunst om deze laatste waarde goed te hebben. Want is je sluitertijd te kort, dan kun je een zwart beeld krijgen als je het diafragma en de iso niet goed hebt. Heb je deze wel goed dan bevries je de actie. Dit is heel handig bij snelle onderwerpen zoals dieren, sport, auto’s enz.
Lange sluitertijd
Maar kies je een langere sluitertijd, dan is de kans groot dat je een wit scherm krijgt. Dit betekent dat je een overbelichting hebt en dat de iso en diafragma waarden aangepast moeten worden. Zijn deze waarden wel goed, dan zul je een bepaalde emotie in je foto kunnen terugvinden. Ik gebruik deze techniek vaak bij wateroppervlakten, deze worden dan mooi glad. Ook heb je en langere sluitertijd nodig in de donkere uren van de dag. Als je in de avond een korte sluitertijd neemt zal je camera niet genoeg tijd hebben om alle informatie op de sensor te krijgen en dan heb je weer een zwart beeld te pakken. Deze handige tip helpt je verder bij langere sluitertijden.
Deze Guanaco is gefotografeerd met behoorlijk wat tegenlicht. Hierbij ben ik in een hoek gaan staan die zorgde voor de belichting van linksboven.
Enkele tips om optimaal van belichting gebruik te maken
1. Ga voor het gouden uur of het blauwe uur, dit is het tijdstip rondom een uur voor zonsondergang en een uur na zonsondergang. Dit moment van de dag geeft het zachtste licht, wat zorgt voor zachte tonen op de foto. En is ideaal voor portretfotografie.
2. Vermijd het middag uur, zo rondom het middag uur staat de zon op de hoogste stand. Hoewel je hoogst waarschijnlijk nu de meest vakantiefoto’s neemt omdat je rondleiding juist nu is, is dit niet het beste moment van de dag. Het licht is zo fel dat je hele harde schaduwen krijgt en je zult vele foto’s krijgen die overbelicht zullen zijn.
3. Blijf wat langer hangen na het blauwe uur en probeer de nacht/avond eens vast te leggen. Dan is het handig om scherp te stellen met een diafragma van maximaal F11. Dat voorkomt diffractie (en kwaliteitsverlies in je raw) en sluitertijden worden niet overbodig lang blootgesteld met overstraling als gevolg. Maak gebruik van hyperfocaal: kies een scherpstelpunt op ongeveer een derde van de gewenste scherptediepte. Dit werkt ook wanneer je een blur wilt creëren.
Foto’s nabewerken
In de bovenstaande tips ga ik uit van de drie momenten van fotograferen, ochtend, middag en avond/nacht. Maar daarmee is belichting nog niet volledig afgerond, want je foto is nu gemaakt en ik hoop dat deze naar volle tevredenheid is. Is dit niet zo dan kun je in de nabewerking nog vele belichting correcties doorvoeren. Zeker als je gebruik maakt van Lightroom. Je kunt de belichting dan nog aanpassen in onder of overbelichting, maar ook zijn er vele filters beschikbaar die je instaat stellen om een extra dromerig effect te creëren.
Lees nog veel meer interessante fotografietips op DeFotoblogger.nl.
