Redactie Of het nu gaat om het maken van een portret of een bijzondere fashionfoto, vroeg of laat komen veel fotografen op het punt dat ze met een model willen gaan samenwerken. Hoe pak je dat op de juiste manier aan? Erik Keulers helpt je op weg.
Wil je meer leren over fotografie en ook prachtige foto’s leren maken? Bekijk dan onze Basiscursus Fotografie
Uit eigen ervaring weet ik dat het fotograferen met een model veel van de fotograaf vergt. Als de zaken niet goed worden aangepakt, kan het zelfs leiden tot een desillusie. Zonde, want de interactie en uitdaging die een modelshoot opleveren maakt deze tak van fotografie bijzonder.
Interactie
Modelfotografie, het is een containerbegrip waar vele soorten fotografie onder vallen. Portretfotografie, fashionfotografie, glamour en naakt, ze vallen allemaal onder deze noemer. En hoewel al deze vormen van fotografie van elkaar verschillen op een groot aantal terreinen, hebben ze één ding gemeen: de interactie tussen model en fotograaf. Een interactie tussen mens en mens, waarbij beide zich bloot moeten geven. Het model soms letterlijk, maar altijd figuurlijk om zijn of haar gevoel in een foto te kunnen leggen. En de fotograaf, die zichzelf regisserend, maar ook kwetsbaar moet opstellen om het vertrouwen van het model te winnen om daarmee die felbegeerde, onderscheidende foto te maken. Een interactie ook, die net als het contact tussen mensen in het dagelijkse leven, bedreigd wordt door vele valkuilen. Of het nu shoots zijn die ik zelf uitvoer of die ik samen uitvoer met mijn collega’s van Fotogroep Gotcha, in beide gevallen kan ik me shoots herinneren die fantastisch waren door de klik die ontstond voor en tijdens de shoot, maar ik kan me ook de ongelooflijke afknappers zo weer voor de geest halen. Of je nu veel of weinig ervaring hebt, het behoedt je niet voor een mislukte samenwerking, maar er zijn wel een aantal tips die de kans op een desillusie aanzienlijk kunnen verminderen.
1 Denk goed na wat je wilt vastleggen
Het lijkt zo eenvoudig. Je wilt een keer een model fotograferen, dus je zoekt een model en gaat aan de slag. De resultaten van deze manier van werken zullen gegarandeerd tegenvallen. Zonder een duidelijk doel en een uitgewerkt idee waar je tijdens de fotoshoot mee aan de slag wil gaan is een fotoshoot gedoemd te mislukken. Begin dus ruim voor je gaat shooten aan de voorbereiding. Het beste is zelfs om deze voorbereiding te beginnen voor je zelfs maar een model hebt uitgezocht. Vorm je zelf een beeld van het eindresultaat dat je wilt bereiken. Put inspiratie uit fotoboeken, via internet of via fototijdschriften.
2 Wees realistisch
Bedenk ook goed wat realistisch is om te bereiken. De lat te hoog leggen leidt automatisch tot teleurstellingen. Vooral als beginner kun je de mogelijkheden die een dag shooten biedt schromelijk overschatten. Visagie, kleding, instellen van het licht, wisselingen gedurende de shoot, het vraagt allemaal veel tijd, waardoor de netto-fotografietijd heel beperkt is. Deel je tijd dus goed in en zorg dat je als fotograaf weet wat je met je “vrije” tijd doet. Een nagelbijtende, wachtende fotograaf is niet goed voor de gemoedsrust van je model, en dus niet voor de kwaliteit van de foto.
3 Ieder model is uniek!
Als je je idee voor een fotoshoot uitwerkt, verdiep je dan vooral in de emoties of de boodschap die je in je foto tot uitdrukking wil brengen. Een knappe man of vrouw is iets anders dan een goed model. Een knappe vrouw die geen boodschap overbrengt zal hooguit een leuk plaatje opleveren, maar de vraag is of je daarmee als fotograaf iets toevoegt aan je portfolio. De vraag is ook waar je je model moet zoeken. Je kunt op zoek gaan op een modellensite of via facebook, waar je zonder problemen genoeg vrouwen vindt die graag, meestal als amateurmodel, voor de camera staan. Maar als je op zoek bent naar sterke emoties, kijk dan ook eens verder, bijvoorbeeld naar acteurs, dansers of sporters. Bedenk bovendien dat modellen die qua uiterlijk afwijken van de gebaande paden vaak de meest bijzondere foto’s opleveren, juist doordat ze niet doorsnee zijn!
4 Een goed begin is het halve werk
Iedereen die een foto bekijkt van een onzeker model, ziet deze onzekerheid direct. Dat is prima wanneer het je bedoeling is om een onzekere man of vrouw vast te leggen, maar in alle andere gevallen is het de showstopper voor je fotoshoot. Als fotograaf heb je niet alles in de hand, maar wél een groot deel van deze onzekerheid. Neem bij aanvang van de shoot de tijd om met het model kennis te maken en de shoot door te nemen. Geef het model de ruimte om zijn of haar ideeën, vragen en twijfels op tafel te leggen. Zo creëer je een basis van rust en vertrouwen waar je de rest van de dag plezier van hebt. En ja, je hebt als fotograaf meer aan je hoofd die dag, maar juist daarom is je dagindeling zo belangrijk. En geloof me, veel shoots of weinig shoots, juist dit is heel vaak de valkuil, ook voor mij.
5 Geef het model de tijd
Ieder model moet loskomen tijdens een shoot, uitzonderingen daargelaten. Geef daarom tijd en ruimte om op te warmen. Verwacht niet in het eerste half uur je topplaat te fotograferen. Is dat wel het geval dan heb je of te maken met een doorgewinterde professional, of met toeval, of het zegt iets over het verdere verloop van de dag. Om juist dat laatste te voorkomen is het van belang te blijven investeren in de relatie met en het vertrouwen van het model. Moedig hem of haar aan, schroom niet om zelf de pose voor te doen (ook al doe je dat minder charmant dan het model), laat tussendoor foto’s zien en vraag feedback van het model.
6 Wees explicieter dan expliciet!
Communicatie is gecompliceerd. Je stuurt je model een moodboard met een aantal foto- ideeën, krijgt enthousiaste reacties terug, maar op de shootingdag zelf blijft niets van het oorspronkelijke idee over. Het model wil alleen zijn of haar eigen kleding dragen of wil niet dat er iets met zijn of haar haren gebeurt. Hoe duidelijk de foto’s in het moodboard ook zijn, kennelijk beseft het model zich vooraf onvoldoende wat je van hem of haar verwacht. Mijn meest recente, maar daarmee ook belangrijkste, les is dan ook dat je als fotograaf niet expliciet genoeg kunt zijn als je met een model je plannen deelt. Geef aan wat je wilt doen, haren, visagie, wel of geen eigen kleding, kortom schrijf op of vertel vooraf wat in je hoofd zit. Op die manier maak je de kans het grootste dat het model echt weet wat je van hem of haar verwacht en kan hij of zij zich altijd nog terugtrekken voor de shoot. Dat is misschien vervelend, maar veel minder vervelend dan een domper tijdens de shoot.
Wie oogsten wil moet zaaien
Uiteindelijk is het in de fotografie niet anders dan in het dagelijkse leven. Wie wil oogsten zal ruim van te voren moeten zaaien en de kiempjes goed moeten verzorgen. Zoals een landschapsfotograaf het landschap moet verkennen, de zonnestand moet leren kennen en de tijd moet nemen om het optimaal licht in zijn lens te krijgen, zo moet de modelfotograaf de tijd nemen om zich een beeld te vormen van zijn plannen, van zijn wensen naar het model. Door daarna de plannen te zaaien bij het model en de tijd te nemen om de plannen te laten rijpen en het model te laten beseffen wat de plannen eigenlijk inhouden, kan uiteindelijk die prachtfoto worden geoogst. En dat is toch, waar het uiteindelijk om is begonnen.
Erik Keulers
Mijn naam is Erik Keulers. Sinds 2005 ben ik mij meer en meer gaan verdiepen in de fotografie. In 2008 stond ik aan de basis van de oprichting van Fotogroep Gotcha. In de modelfotografie intrigeert me vooral de interactie en communicatie die nodig is om dé foto te maken. Naast modelfotografie hou ik me met portret-, reis-, wildlife-, natuur en straatfotografie. Het vastleggen van pure beelden spreekt mij steeds meer aan. Daarom zie ik mijn interesse steeds meer verschuiven naar portretfotografie en documentaire fotografie. Ik vind het leuk onbekende gebieden van de fotografie te ontdekken en te experimenteren. Ik werk met de A7-series van Sony. Op ErikKeulersPhotography en Facebook ben ik actief als @ErikKeulersPhotography.
Bekijk alle artikelen van Erik Keulers
